SHBA- Agjentët doganorë amerikanë ka filluar me mbledhjen e tarifës prej 10% të vendosur nga Presidenti Donald Trump për të gjitha importet nga shumë vende të shtunën, me tarifa më të larta për mallrat nga 57 partnerë më të mëdhenj tregtarë që do të fillojnë javën e ardhshme.
Tarifa fillestare 10% “bazë” hyri në fuqi në portet detare, aeroportet dhe magazinat doganore të SHBA, duke sjellë ndryshimin e plotë të sistemit të pas Luftës së Dytë Botërore të tarifave të dakorduara reciprokisht.
Shqipëria dhe Kosova janë në mesin e vendeve që u është vendosur tarifë bazë prej 10 për qind për importe nga Trump më 2 prill.
“Ky është veprimi më i madh tregtar i jetës sonë,” tha Kelly Ann Shaw, një avokate tregtare në Hogan Lovells dhe ish-këshilltare tregtare në Shtëpinë e Bardhë gjatë mandatit të parë të Trump.
Shaw tha në një aktiviet të Institutit Brookings të enjten se ajo priste që tarifat të evoluojnë me kalimin e kohës ndërsa vendet kërkojnë të negociojnë tarifa më të ulëta.
“Por kjo është e madhe. Ky është një ndryshim mjaft lëkundës dhe domethënës në mënyrën se si ne tregtojmë me çdo vend në tokë,” shtoi ajo.
Njoftimi i tarifës së Trump të mërkurën tronditi tregjet globale të aksioneve, duke fshirë 5 trilion dollarë në vlerën e tregut të aksioneve për kompanitë S&P 500 deri në mbylljen e së premtes, një rënie rekord dyditore. Çmimet për naftën dhe mallrat ranë, ndërsa investitorët u larguan drejt sigurisë së obligacioneve qeveritare.
Ndër vendet e para të goditura me tarifën 10% janë Australia, Britania, Kolumbia, Argjentina, Egjipti dhe Arabia Saudite. Një buletin i Doganave dhe Mbrojtjes së Kufirit të SHBA për transportuesit tregon se nuk ka periudhë mospagimi as për mallrat që ndodheshin ende në det në momentin e hyrjes në fuqi të tarifës, shkruan Reuters.
Megjithatë, për ngarkesat që janë nisur me avion ose anije para orës 00:01 të mëngjesit të së shtunës, është dhënë një periudhë 51-ditore lehtësimi. Këto mallra duhet të mbërrijnë në SHBA deri më 27 maj për të shmangur tarifën doganore 10%.
Po në orën 00:01 të mëngjesit të së mërkurës, hyjnë në fuqi tarifat e reja “reciproke”, që variojnë nga 11% deri në 50%. Importet nga Bashkimi Europian do të taksohen me 20%, ndërsa ato nga Kina me 34%, duke e çuar totalin e tarifave të reja për Kinën në 54%.
Vietnami, i cili përfitoi nga zhvendosja e zinxhirëve të furnizimit të SHBA nga Kina pas luftës tregtare të mandatit të parë të Trump me Pekinin, do të goditet me një tarifë 46% dhe ra dakord të premten për të diskutuar një marrëveshje me presidentin amerikan.
Kanadaja dhe Meksika u përjashtuan nga të dyja detyrimet e fundit të Trump, sepse ato janë ende subjekt i një tarife prej 25% në lidhje me krizën e fentanilit në SHBA për mallrat që nuk përputhen me rregullat e origjinës SHBA-Meksikë-Kanada.
Trump ka përjashtuar nga tarifat doganore, mallrat që tashmë janë të taksuara me tarifa të veçanta 25% për arsye sigurie kombëtare, përfshirë çelikun, aluminin, makinat dhe pjesët e tyre.
Administrata e tij publikoi gjithashtu një listë me më shumë se 1,000 kategori produktesh të përjashtuara nga tarifat doganore. Të vlerësuara në 645 miliardë dollarë në importet e vitit 2024, këto përfshijnë naftë bruto, produkte të naftës dhe importe të tjera të energjisë, farmaceutikë, uranium, titan, lëndë druri dhe çipat kompjuterikë dhe bakër. Përveç energjisë, administrata Trump po heton disa nga këta sektorë të tjerë për tarifa të mëtejshme të sigurisë kombëtare.
