Këshilli i BE-së për Çështjet e Përgjithshme miratoi sot konkluzionet lidhur me ecurinë e procesit të zgjerimit për vendet kandidate.
Në pjesën që i kushtohet Shqipërisë, raporti vë theksin te progresi i arritur në negociatat e anëtarësimit, forcimi i sundimit të ligjit dhe pavarësisë së institucioneve, zhvillimi i zgjedhjeve parlamentare të 11 majit, menaxhimi i emigracionit, si edhe përparimi në sektorin ekonomik.
Raporti i Këshillit të BE-së për Shqipërinë:
10. Këshilli mirëpret progresin e konsiderueshëm të arritur nga Shqipëria, i cili ka çuar në hapjen e të gjitha grupeve negociuese. Këshilli mirëpret planin ambicioz të qeverisë për mbylljen me sukses të negociatave të pranimit dhe inkurajon të gjitha forcat politike dhe palët e interesuara të shtojnë përpjekjet e tyre dhe të punojnë së bashku për të siguruar përparim të mëtejshëm.
11. Këshilli kujton rolin thelbësor të parlamentit të Shqipërisë në debatin dhe miratimin e reformave që lidhen me BE-në dhe sigurimin që ato të bazohen në një proces gjithëpërfshirës, konstruktiv dhe transparent.
12. Këshilli nënvizon se progresi në grupin e bazave do të përcaktojë ritmin e përgjithshëm të negociatave. Këshilli inkurajon Shqipërinë të intensifikojë reformën mbi bazat, në veçanti për të përfunduar përmbushjen e standardeve të ndërmjetme mbi sundimin e ligjit, kapitujt 23 dhe 24, të cilat do t’i lejonin Shqipërisë të fillonte mbylljen provizore të kapitujve negociues. Shqipëria gjithashtu duhet të shtojë punën për përmbushjen e standardeve mbyllëse në të gjithë kapitujt negociues.
13. Në fushën e bazave, duke përfshirë sundimin e ligjit, Këshilli vëren pozitivisht zbatimin e vazhdueshëm të reformës në drejtësi nga Shqipëria dhe nënvizon nevojën për të ruajtur integritetin dhe llogaridhënien e gjyqësorit duke zbatuar standardet e larta të përcaktuara nga verifikimi. Këshilli nënvizon rëndësinë e pavarësisë së gjyqësorit, duke përfshirë Strukturën e Specializuar Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK), dhe të forcimit të mëtejshëm të rezistencës së sistemit të drejtësisë kundër ndërhyrjeve të brendshme ose të jashtme. Këshilli gjithashtu kujton rëndësinë që Shqipëria të sigurojë mbrojtje efektive gjyqësore dhe zbatim të qëndrueshëm të vendimeve gjyqësore. Këshilli mirëpret përparimin që Shqipëria ka bërë në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar dhe e fton atë të ndërtojë më tej një histori të fortë suksesi dhe të forcojë kapacitetet e saj në adresimin e këtyre çështjeve. Këshilli mirëpret rezultatet e mira të arritura tashmë nga SPAK dhe gjykatat e tij, duke përfshirë rastet e korrupsionit të nivelit të lartë. Këshilli gjithashtu mirëpret bashkëpunimin e mirë me agjencitë e zbatimit të ligjit të BE-së dhe Shteteve Anëtare, i cili duhet të vazhdojë, duke përfshirë bashkëpunimin në hetimet financiare. Këshilli riafirmon se kontrollet e forcuara dhe kapacitetet e konsoliduara për të mbrojtur interesat financiare të BE-së janë të rëndësishme.
14. Këshilli mirëpret progresin e bërë, duke përfshirë miratimin e legjislacionit mbi të drejtat e personave që u përkasin pakicave kombëtare në fushat e vetëidentifikimit dhe përdorimit të gjuhëve të pakicave, mbi mbrojtjen e të dhënave personale dhe mbi barazinë gjinore. Ai kujton rëndësinë që Shqipëria të vazhdojë të forcojë mbrojtjen e të drejtave themelore. Liria e medias dhe liria e shprehjes duhet të forcohen. Shqipëria duhet të shtojë më tej përpjekjet e saj për të forcuar pluralizmin dhe pavarësinë e medias, duke përfshirë sigurimin e dekriminalizimit të plotë të shpifjes, rritjen e transparencës së pronësisë dhe financimit të medias dhe sigurimin e një mjedisi të sigurt për gazetarët. Këshilli nënvizon rëndësinë e promovimit të të drejtave të fëmijës, si dhe zbatimin efektiv të legjislacionit dytësor mbi pakicat, zbatimin e një reforme gjithëpërfshirëse të sektorit të tokës dhe konsolidimin e të drejtave të pronës në një mënyrë transparente dhe të besueshme në përputhje me Qëndrimin e Përbashkët të BE-së për Grupin 1. Roli i shoqërisë civile gjithashtu duhet të forcohet më tej dhe të përforcohen konsultimet kuptimplote.
15. Këshilli vëren se zgjedhjet parlamentare të 11 majit 2025 ishin konkurruese, pavarësisht mangësive të identifikuara, të cilat duhet të adresohen. Duke pasur parasysh këtë, Këshilli bën thirrje për një reformë gjithëpërfshirëse zgjedhore në një mënyrë gjithëpërfshirëse dhe në kohë, në përputhje me rekomandimet e OSBE/ODIHR dhe Komisionit të Venedikut.
16. Këshilli njeh progresin e bërë në migracionin dhe menaxhimin e kufijve, ndërsa nënvizon rëndësinë e progresit të mëtejshëm në përmirësimin e sistemeve dhe procedurave të pritjes së azilit, si dhe harmonizimin e shpejtë dhe të plotë me politikën e vizave të BE-së. 17. Lidhur me kriteret ekonomike, Këshilli mirëpret nivelin e mirë të përgatitjes së Shqipërisë në zhvillimin e një ekonomie tregu funksionale. Ai e inkurajon Shqipërinë të intensifikojë përpjekjet për të avancuar kapacitetin e saj për t’u përballur me presionin konkurrues dhe forcat e tregut brenda BE-së dhe për të zbatuar reformat e nevojshme strukturore në një mënyrë të qëndrueshme.
18. Këshilli mbetet i përkushtuar për përparim të mëtejshëm të integrimit gradual të Shqipërisë në tregun e brendshëm të BE-së, në bazë, ndër të tjera, të zbatimit të zgjeruar të Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit. Këshilli mirëpret zbatimin e vazhdueshëm të Planit të Rritjes për Ballkanin Perëndimor në Shqipëri, i cili është në rrugën e duhur për t’u sjellë përfitime konkrete qytetarëve. Ai merr shënim pozitiv dy pagesat e para të pjesshme.